แหล่งวัฒนธรรมเกาะเกร็ด

เกาะเกร็ดเกิดขึ้นจากการขุดคลองลัดแม่น้ำเจ้าพระยา ตรงส่วนที่เป็นแหลม ในสมัยสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวท้ายสระ แห่งกรุงศรีอยุธยา เมื่อปี พ.ศ. 2265 เรียกว่า “คลองลัดเกร็ดน้อย” (คลองลัดเกร็ดใหญ่อยู่ที่จังหวัดปทุมธานี ขุดลัดแม่น้ำเจ้าพระยาตอนท้ายอำเภอสามโคกมาทางใต้ถึงคลองขวางเชียงราก) ต่อมากระแสน้ำเปลี่ยนทิศทางแรงขึ้นเซาะตลิ่งทำให้คลองขยาย แผ่นดินตรงแหลมจึงกลายเป็นเกาะ ชื่อที่เรียกนั้น ชื่อเดิมเรียกว่า เกาะศาลากุน

เกาะเกร็ดมีความเจริญมาตั้งแต่สมัยกรุงศรีอยุธยา สังเกตได้จากวัดวาอารามต่างๆบนเกาะส่วนใหญ่จะเป็นศิลปะในสมัยอยุธยา แต่คงจะมาร้างคนเมื่อพม่ามายึดกรุงศรีอยุธยาได้ หลังจากกอบกู้เอกราชได้ พระเจ้าตากสินมหาราชจึงโปรดให้ชาวมอญที่เข้ารีตมาตั้งถิ่นฐานที่นี่ ชาวมอญบนเกาะเกร็ดนั้นมีทั้งที่เข้ามาในสมัยกรุงธนบุรี และสมัยรัชกาลที่ 2 ต่อมาเมื่อตั้งอำเภอปากเกร็ดขึ้นแล้วเกาะศาลากุน จึงมีฐานะเป็นตำบลและเรียกว่าตำบลเกาะเกร็ด เกาะนี้จึงมีชื่อว่า เกาะเกร็ด

แบ่งเขตการปกครองเป็นหมู่บ้านรวมทั้งสิ้น 7 หมู่บ้านโดยมีบ้านเรือนตั้งอยู่ริมแม่น้ำมีวัดปรมัยยิกาวาสเป็นศูนย์กลางชุมชนเนื่องจากเป็นวัดเก่าแก่มีศิลปะการสร้างแบบมอญ มีพระนอนองค์ใหญ่ ภาพเขียนฝาผนัง และการสลักหินอ่อนแบบรามัญที่โบสถ์ นอกจากนี้ยังมีวัดที่น่าสนใจอีกหลายแห่ง คือวัดไผ่ล้อม, วัดฉิมพลี เป็นวัดที่มีศิลปะและลวดลายหน้าบันของโบสถ์คล้ายที่วัดสุทัศน์ แต่มีขนาดเล็กกว่า เกาะเกร็ดนับว่าเป็นแหล่งท่องเที่ยวที่น่าสนใจใกล้กรุงเทพฯ อีกแห่ง สามารถเดินทางโดยจอดรถที่ท่าปากเกร็ด แล้วนั่งเรือข้ามฟากไปเที่ยวเกาะได้